Er zijn nogal wat asbestdaken zonder dakgoot. Het water van het dak druppelt dan direct op de bodem in de zogeheten ‘druppelzone’. Van deze druppelzone is bekend dat hierin verhoogde concentraties asbest kunnen zitten.
In het verleden is al onderzoek gedaan (link naar rapport CSO en rapport Geofoxx) naar druppelzones. Het plaatje laat schematisch zien wat in deze rapporten als de druppelzone wordt gezien.
In 7 van de inmiddels 20 bodemonderzoeken bij schuren met asbestdaken kwam Tritium Advies PCB’s en ook asbest (PCB) in de druppelzone tegen. Dan rijst de vraag: Waar komen deze PCB’s vandaan? PCB’s zijn sinds het begin van de jaren ’80 verboden in Nederland. Ze breken niet of nauwelijks af in de bodem en blijven lang in het milieu aanwezig.
Maarten Lunenburg is adviseur bij Tritium Advies: ‘Bij meerdere bodemonderzoeken bij boerenschuren met zulke druppelzones hebben we verhoogde concentraties PCB in de bodem gemeten. De PCB’s kwamen we tegen in 7 van de 20 bodemonderzoeken in de provincie Noord-Brabant. Het betrof lichte tot sterke verontreinigingen. In eerste instantie waren we verbaasd. Op de locaties was vanuit historie niet verklaarbaar dat er PCB’s in de bodem konden zitten. Waar komt dit vandaan? Daarom ben ik verder gaan zoeken naar hoe het nu zit.’ Dat verder zoeken bracht Maarten in contact met de Universiteit Wageningen.
De Universiteit Wageningen heeft in 2013 en in 2014 onderzoeken gepubliceerd over verhoogde concentraties PCB’s en voedselincidenten. In deze onderzoeken werd verband gelegd tussen verhoogde concentraties PCB in opfokhennen en de aanwezigheid van asbestdakplaten. Het onderzoek beschrijft dat deze dakplaten een coating hadden die PCB’s bevatte. Blijkbaar is deze coating met name in het begin van de jaren ’70 toegepast. De coating is in de loop van de tijd weggespoeld en in de bodem terechtgekomen. Bij het Wageningse onderzoek bleek dat de hennen via de grond de PCB’s binnenkregen. PCB hoopt zich op in het lichaam en zo kwam het aan het licht.
Tritium heeft met haar bodemonderzoeken laten zien dat er verhoogde concentraties PCB in de druppelzone aanwezig kunnen zijn. Dat is consistent met de bevindingen uit Wageningen. Op dit moment is niet duidelijk of PCB’s alleen in Brabant in de druppelzones voorkomen of dat dit ook in de rest van Nederland het geval kan zijn. In ieder geval vraagt het onderzoek om aandacht voor de aanwezigheid van PCB’s in druppelzones.
De aanwezigheid van verhoogde concentraties asbestvezels in druppelzones is al langer bekend. Het goed verwijderen hiervan vraagt om zorg. De eventuele aanwezigheid van PCB’s bevestigt die zorg voor de bodem. De Wet bodembescherming regelt de zorgplicht hiervoor. Die zorgplicht blijft in essentie ook bestaan onder de Omgevingswet.
Maarten Lunenburg: ‘Wat we bij toeval hebben ontdekt, vraagt om het systematisch in kaart brengen van wat er speelt. Dat is in Nederland tot nu toe niet gedaan.’
Contactgegevens Maarten Lunenburg:
Tel: 088 44 02 900
E-mail: m.lunenburg@tritium.nl
